Mədə bağırsaq soyuqdəyməsi (mədə soyuqlaması) əlamətləri – Mədə soyuqdəyməsinin müalicəsi üçün nə etməli?

Mədə soyuqdəyməsi (mədə soyuqlaması) vəya mədə bağırsaq soyuqdəyməsi virus və bakterial səbəblərdən yaranan xəstəlikdir. Tez-tez qusma, ishal və qarın ağrısı ola bilər. Mədə soyudəyməsi yoluxucu ola bilər və insandan insana təmas və ya çirklənmiş su və qida vasitəsilə yayıla bilər.

Xəstəlik müxtəlif şiddət dərəcələrində inkişaf edə bilər, adətən öz-özünə sağalan yüngül hallardan bədəndə çoxlu su itkisinə və ağırlaşmalara qədər gedə bilər. Müalicə adətən simptomatik müalicə və bol maye qəbulu ehtiyacı yaradar. Uşaqlarda və yaşlılarda daha ciddi nəticələrə səbəb ola biləcəyi üçün izləmək vacibdir.

Mədə bağırsaq soyuqdəyməsinin (soyuqlaması) səbəbi nədir?

Mədə-bağırsaq soyudəyməsi adətən həzm sisteminə təsir edən virus və ya bakteriyaların yaratdığı infeksiya nəticəsində yaranan sağlamlıq problemidir. Buna müxtəlif bakteriya və viruslar səbəb ola bilər, bunlar Norovirus və Rotavirus kimi viruslar, Salmonella və Escherichia Coli (E. coli) kimi bakteriyalar ola bilər.

Qusma, ishal və hətta qızdırma kimi özünü göstərə bilər. Bu simptomlar bədənin infeksiya ilə mübarizə apardığı və həzm sisteminin müvəqqəti olaraq təsirləndiyi bir mübarizə olaraq meydana gəlir. İnfeksiya adətən insana çirklənmiş qida və ya su istifadə etdikdə bulaşır. Çirklənmə və qeyri-gigiyenik qidaların istifadəsi ilə yoluxa bilər.

Müalicə adətən simptomatik şəkildə aparılır. Bu, maye qəbulunun artırılması, istirahət və xüsusi hallarda dərman istifadəsi ola bilər. Ağır hallarda və ya müəyyən bakterial infeksiyalarda həkim nəzarəti altında müalicə tələb oluna bilər.

Mədə soyuqlamasından qorunmağın effektiv yollarına gigiyena qaydalarına riayət etmək, təhlükəsiz su və qida istehlak etmək, şəxsi gigiyena qaydalarına riayət etmək daxildir. Bu tədbirlər mədə soyuqdəyməsi riskini əhəmiyyətli dərəcədə azalda bilər.

Mədə soyuqdəyməsinin (mədə- bağırsaq soyuqlamasının) əlamətləri hansılardır?

Mədə soyuqdəyməsi həzm sisteminin infeksiyası nəticəsində baş verir. Buna görə də simptomlar həzm sisteminin funksiyası ilə bağlıdır. Halsızlıq da müşahidə oluna bilər. Ən çox görülən simptomlardan biri olan ishal gündə üç və ya daha çox dəfə sulu nəcisin olmasıdır.

Qusma, həzm sisteminin infeksiyaya qarşı müdafiə mexanizmi kimi baş verir. Bu simptomlar çox vaxt bir neçə gün davam edə bilər.

Qarın ağrısı adətən kramp kimi hiss olunur. Qızdırma və halsızlıq orqanizmin infeksiyaya qarşı reaksiyası kimi baş verir. Mədə soyuqlamasının simptomları ümumiyyətlə yüngüldən şiddətə qədər dəyişə bilər, lakin ağır hallarda və ya müəyyən risk qruplarında (yaşlılar, uşaqlar) həkim nəzarəti altında müalicə tələb oluna bilər.

Mədə soyuqlaması (mədə-bağırsaq) zamanı ev şəraitində nə etməli?

Mədə-bağırsaq soyuqlaması olan insanların simptomları aradan qaldırmaq üçün evdə edə biləcəyi bir neçə üsul var. Bu üsullar stress altında olan bədəni rahatlatmağa kömək edilə bilər. Simptomlar şiddətlidirsə, vaxt itirmədən səhiyyə müəssisələrindən dəstək axtarmaq vacibdir.

Simptomlarınız yüngüldürsə və risk qrupunda deyilsinizsə, mədə soyuqdəyməsini aradan qaldırmaq üçün evdə tətbiq oluna biləcək üsullar aşağıdakılardır:

• Maye istifadəsi: Bol su içmək itirilmiş mayeləri əvəz etmək və susuzlamanın qarşısını almaq üçün vacibdir. Elektrolit tərkibli içkilər və ya oral rehidrasiya məhlulları istifadə edilə bilər.
• Yüngül qidalar: Asan həzm olunan qidalardan istifadə etmək vacibdir. Ağ düyü, banan, qaynadılmış toyuq, tərəvəz püresi və ya şorba kimi yüngül və təbii variantlara üstünlük verilə bilər. Ədviyyatların istifadəsindən uzaq durmaq lazımdır.
• Bitki çayları: Zəncəfil və ya nanə kimi bitki çayları mədə narahatlığından qurtulmağa kömək edə bilər.
• İstirahət: İnfeksiya ilə mübarizə apararkən bədənin istirahətə ehtiyacı var. İstirahət mədə soyuqlaması olan şəxslərin sağalmasını sürətləndirə bilər.
• Peşəkar Yardım: Simptomlar şiddətli susuzluğa səbəb olarsa və uzun müddət davam edərsə, xəstəxanaya müraciət etmək lazım ola bilər.

Bu tədbirlər evdə yüngül mədə soyuqdəyməsi hallarında simptomları aradan qaldırmağa kömək edə bilər. Ağır hallarda və ya simptomlar davam edərsə, peşəkar həkimə müraciət vacibdir.

Mədə (mədə-bağırsaq) soyuqdəyməsini necə müalicə etmək olar?

Mədə soyuqdəyməsinin müalicəsi ümumiyyətlə simptomatik və evdə əsaslı üsullara əsaslanır. Birincisi, bol maye qəbulu vacibdir. İçməli su, itirilmiş mayeləri əvəz etmək və bədən susuzluğunun qarşısını almaq üçün təsirli bir müalicədir.

Yüngül və asan həzm olunan qidaların qəbulu mədəni rahatlaşdıraraq sağalma prosesini sürətləndirə bilər. Hazır məhlullar maye itkisi nəticəsində itirilən vitamin və mineralları əvəz etmək üçün istifadə edilə bilər.

Qeyri-steroid antiinflamatuar dərmanlar, məsələn, ibuprofen, mədə qıcıqlanmasına səbəb ola biləcəyi üçün ümumiyyətlə tövsiyə edilmir. Bədənin istirahətinə imkan vermək vacibdir. Bu proses zamanı rahat mühitdə dincəlmək bədəninizin sağalmasına kömək edəcək.

İtirilən mayenin miqdarına nəzarət edilir. Dehidrasiya əlamətləri müşahidə edilə bilər. Maye qəbul etməkdə çətinlik yaranarsa, maye itkisini azaltmaq üçün maye əlavələri və dərmanlar üçün xəstəxanaya müraciət etmək məqsədəuyğun ola bilər.

Mədə soyuqlamasının qarşısını necə almaq olar?

Bəzi əsas ehtiyat tədbirləri ilə bu xəstəliyin riskini azaltmaq mümkündür. Qida təhlükəsizliyi, gigiyena və təmiz sudan istifadə bu tədbirlərin əsasını təşkil edir. Bu sadə ehtiyat tədbirləri aşağıdakılardır:

• Xüsusilə tualetdən istifadə etdikdən, yemək hazırladıqdan və xəstələrə qulluq etdikdən sonra əllərin tez-tez yuyulması infeksiya riskini əhəmiyyətli dərəcədə azalda bilər.
• Qida təhlükəsizliyi ilə bağlı diqqətli olmaq həm də mədə soyuqdəyməsindən qorunmağın təsirli yoludur. Bu ehtiyat tədbirləri çiy və ya az bişmiş ətdən uzaq durmaq, meyvə və tərəvəzlərin yuyulması və suyun təmiz olduğundan əmin olmaqdan ibarət ola bilər.
• Ət üçün istifadə olunan qabların ayrı saxlanmasına diqqət yetirilə bilər. Məsələn, ət bıçaqları və kəsmə taxtalarını ayrı saxlamaq lazımdır.
• Cəmiyyətdə simptomlar göstərən insanlarla təması məhdudlaşdırmaq və gigiyena qaydalarına riayət etmək mədə soyuqlamasının yayılması riskini azalda bilər.

Bu sadə ehtiyat tədbirləri sağlam həyat sürmək və mədə soyuqdəyməsi kimi infeksiyaların qarşısını almaq üçün vacibdir.

Mədə soyuqdəyməsinin əsas riskləri hansılardır?

Mədə soyuqdəyməsi virus və ya bakteriyaların yaratdığı bir vəziyyətdir. Mədə soyuqdəyməsi risk faktorları insanın ətraf mühit və yaşayış şəraitindən asılı olaraq dəyişə bilər. Çirklənmiş su və qidaların istehlakı, gigiyena qaydalarına əməl edilməməsi, yoluxmuş insanlarla təmasda olmaq və insanların sıx olduğu mühitlərdə olmaq mədə qripinin yoluxma riskini artıra bilər.

Xüsusilə immun sistemi zəif olanlar, yaşlılar və gənc uşaqlar daha çox risk altında ola bilər. Səyahət və izdihamlı mühitlərdə olmaq da risk faktorlarına təsir edə bilər. Buna görə də mədə soyuqdəyməsi riskini azaltmaq üçün şəxsi gigiyena, təmiz su və təhlükəsiz qida istehlakı kimi tədbirlər vacibdir.

Bu amillərə, xüsusən də gigiyenaya diqqət yetirmək infeksiyanın yayılma riskini əhəmiyyətli dərəcədə azalda bilər.

Mədə soyuqdəyməsində hansı halda həkimə müraciət etməli?

Mədə soyuqdəyməsi adətən çox şiddətli olmaya bilər. Simptomlar narahat edir və şiddətlidirsə, bir tibb işçisindən kömək istəmək lazım ola bilər. Xüsusilə yüksək maye itkisinin olduğu vəziyyətlər kritik ola bilər və müdaxilə lazımdır. Bəzi simptomlar təcili tibbi yardım tələb edə bilər.

Bu simptomlara qanlı nəcis, dayanmadan qusma, yüksək hərarət, şiddətli qarın ağrısı və halsızlıq daxildir.

Nəticədə, mədə soyuqdəyməsi mədə və bağırsaq infeksiyası kimi tanınan ümumi bir haldır. Həzm sisteminin funksiyasında pozuntular baş verə bilər. Qusma və ishal ən çox görülən mədə-bağırsaq simptomları arasındadır.

Müalicə adətən simptomatikdir və bol maye qəbulunu əhatə edir. Soyuqdəymə zamanı istirahət vacibdir. Riskli və həssas qrupları diqqətlə izləmək lazımdır. Körpələrdə və uşaqlarda nə qədər maye itirildiyinə nəzarət edilməlidir. Təmiz su və təhlükəsiz qida ilə qarşısının alınmasında mühüm rol oynayır.

Yüngül şəkildə idarə olunsa da, bəzi hallarda ciddi nəticələrə səbəb ola bilər. Bu səbəbdən simptomlar izlənilməlidir və uzun müddət davam edərsə, bir həkim məsləhətinə ehtiyac yarana bilər.